كودكان زباله گرد:
ما برای ارباب كار می كنیم!
بیمه خانه: البرز حتما اگر بیشتر دقت كنید، هرروز چندنفر از آنها را می بینید. بعضی هایشان موتور دارند، بعضی ها چرخ و بیشترشان هم با یك گونی روی دوششان در شهر می چرخند. آنها به دنبال ضایعات به همه جا سرك می كشند. سطل های زباله، خرابه ها، اماكن دپو و هرجایی كه زباله باشد.
برعکس وزن بار روی دوش شان که زیاد است، اغلب سن کمی دارند و سن و سال شان از ۲۰ سال تجاوز نمی نماید. حالا که این مساله این روزها در کرج داغ است و مسئولین پیگیر برخورد با مراکز جمع آوری ضایعات هستند، بیشتر روی این مساله نور تاباندیم تا ریشه ها و نادیده های ماجرا هم عیان شود.
به گزارش بیمه خانه به نقل از ایسنا، در خیابان های محله مهرشهر کرج، با برخی از این بچه ها که با یک گونی بزرگ دورن سطل های زباله را می گشتند، روبه رو شدیم. جلوتر رفتیم و سرصحبت را باز کردیم تا قسمتی از زندگی و شغل شان را برایمان تعریف کنند.
او فقط ۱۴ سال دارد اما سرپرست خانواده است
وحید از همه شان کوچک تر است اما همه اعتراف می کنند که او با همین سن کم، از بقیه بیشتر و بهتر کار می کند. خودش کمی خجالتی است اما پس از مدتی با ما احساس نزدیکی می کند و می گوید: با پدر و مادرم ۱۴ نفر هستیم و من پسر بزرگ خانواده ام. پدرم پیر است و یک کلیه ندارد به همین خاطر هم نمی تواند کار کند.
پرسیدم: روزی چند ساعت کار می کنی و چه قدر درآمد داری؟
جواب می دهد: هفت بامداد از گاراژ می زنم بیرون و شب برای خواب برمی گردم. روزی ۳۰ تا ۴۰ کیلو ضایعات جمع می کنم و به ارباب می فروشم. کیلویی ۱۵۰۰ تومان از ما می خرد.
از او پرسیدم آیا با این درآمد، چرخ زندگی شان می چرخد و برای یک خانواده ۱۴ نفره کفایت می کند یا نه؟
می گوید: من نمی دانم. هرماه می روم پول را به مادرم می دهم و برمی گردم گاراژ. نمی دانم برایشان کافی است یا نه. بیشتر از این هم نمی توانم کار کنم مگر اینکه چرخ بخرم.
او را ترغیب کردم که بیشتر از خودش و خانواده اش بگوید. ادامه می دهد: ما از مشهد آمدیم اینجا. خانواده ام سمت ملارد زندگی می کنند اما خودم در گاراژ ارباب در مشکین دشت می مانم که به اینجا نزدیک باشم. دو کلاس سواد دارم و از وقتی آمدیم اینجا دیگر مدرسه نرفتم. یک برادر هفت ساله دارم که امسال باید می رفت مدرسه اما نشد. گفته بودند باید گوشی داشته باشد که فعلا نداریم.
چند خانواده در گاراژ ارباب زندگی می کنند
از آنها درباره وضعیت گاراژی از آن حرف می زنند پرسیدم. هادی ۱۷ ساله جلو می آید و می گوید: این جا یکی از گاراژهای ارباب است. سه گاراژ در کرج دارد و همه برای او کار می کنند. گاراژ مشکین دشت اطراف پارک ابراهیم آباد است. نزدیک ۲۰ نفر هستیم که شب ها را آنجا می مانیم. کل گاراژ را اتاق اتاق کرده است. چند خانواده افغانی هم آنجا زندگی می کنند و به ارباب اجاره می دهند.
هادی سواد خواندن و نوشتن هم ندارد و تابحال مدرسه نرفته است. دستان زمخت و کاری ای دارد و محکم صحبت می کند. انگار که سردسته بچه ها باشد، آنها را مدیریت می کند و به آنها خط می دهد که چه چیزی به ما بگویند و چه چیزی را کتمان کنند. درباره خودش می گوید: ما هم از مشهد آمدیم اینجا. پدرم فوت شده و شش خواهر دارم که کوچک هستند و نمی توانند کار کنند. مادرم در یک تولیدی لباس کار می کند و با خواهرانم شب را آنجا می خوابند. در واقع نگهبان هم هستند. من کار می کنم که آنها درس بخوانند.
ماجرای کبیر؛ مهاجر افغانستانی ساکن گاراژ
از همه بزرگ تر کبیر است اما رفتارش این را نشان نمی دهد. جثه بزرگی دارد اما به شدت زیرنظر هادی است. هادی می گوید: کبیر مشکل روانی دارد و نمی تواند خوب صحبت کند. خانواده اش تا چندوقت پیش اینجا بودند ولی حالا برگشته اند افغانستان و او همراه عمویش اینجا در گاراژ می ماند. تمام حقوقش را هم می فرستد هرات برای مادرش.
کبیر در نهایت آرام می شود و جلوتر می آید. با دستش چیزی به قطر یک بشکه را نشان میدهد و با لهجه پشتو می گوید: بازوهای ارباب این قدر است. مدام تکرار می کند « کل گیتی برای ارباب است » که یعنی او خیلی ثروتمند است. انگار که چیزی و کسی را به جز ارباب نمی شناسد.
کارفرمای شهرداری خودش را ارباب می نامد
صحبت های کبیر ما را کنجکاو می کند که بیشتر درباره ارباب از آنها بپرسیم. هادی می گوید: از اول همه او را ارباب صدا می کردند، ما می گوییم ارباب. ضایعاتمان را به او می فروشیم و همان روز پولمان را می دهد. خیلی خوش حساب است. تا الان برای چندنفر کار کردم و آنها پولم را ندادند اما ارباب هرروز حقوقم را می دهد.
از آنها پرسیدم ارباب این ضایعات را چه می کند؟ هادی ادامه می دهد: با شهرداری قرارداد دارد. این منطقه دست او است و ما باید فقط همین حوالی را بگردیم. اگر بیرون از این منطقه باشیم، ماموران شهرداری می آیند و ما را می برند اما مهرشهر و مهندسی زراعی کلا دست ارباب است.
وحید می گوید: ارباب سه تا گاراژ دارد و ماشین مدل بالا سوار می شود. خیلی کارگر دارد و حسابی پول دار است. یک باشگاه بزرگ هم در تهران دارد. خودش مربی است و هیکلش خیلی خوب است.
پرسیدم چرا برای خودشان کار نمی کنند و ضایعات را مستقیما به اداره پسماند نمی فروشند. می گویند: از خود ما نمی خرند. اگر تنها باشیم وسایلمان را هم می گیرند و پس نمی دهند. چون برای ارباب کار می نماییم، اجازه داریم این منطقه را بگردیم.
۷۰ درصد کودکان کار البرز اتباع خارجی هستند
اسدالله حیدری مدیرکل بهزیستی البرز می گوید: خاصیت های خاص البرز مثل مهاجرپذیری بالا سبب شده آمار لطمه های اجتماعی در این استان بیش از استان های دیگر باشد.
وی اظهار نمود: متاسفانه خیلی از افراد با بنیه ضعیف اقتصادی به امید یافتن شغل و بهبود شرایط زندگی به البرز مهاجرت می کنند.
حیدری توضیح داد: این مهاجرپذیری سبب شده جمعیت بومی در البرز در مقایسه با دیگر استانها کمتر باشد و شاکله جمعیتی این استان را اقوام مختلف تشکیل دهند.
مدیر کل بهزیستی البرز با اعلان اینکه صنعتی بودن البرز یک فرصت است نه تهدید، اظهار داشت: اگر از این فرصت به خوبی استفاده نشود هر روز شاهد گسترش لطمه های اجتماعی خواهیم بود.
این مسئول اشاره کرد: هم اکنون ضعف زیرساخت های بهداشتی و مشکلات معیشت از مهمترین مسائل استان است.
وی اضافه کرد: استان البرز در راه ترانزیت است و این معبر ترانزیت بودن تبعاتی برای استان البرز بهمراه داشته است.
حیدری با اشاره به وجود کودکان کار و خیابان در استان توضیح داد: وجود کودکان کار و متکدیان در معرض لطمه و لطمه دیده، چهره درست و خوشایندی از شهر ما ارائه نمی دهد و نگاه منفی را نسبت به استان ما رواج می دهد.
حیدری افزود: حدود ۷۰ درصد از کودکان کار و خیابان استان را اتباع خارجی می سازند.
مدیرکل بهزیستی البرز اظهار داشت: بهزیستی بعنوان یک دستگاه متولی سلامت اجتماعی، برای حل معضلات و لطمه های اجتماعی به حضور مردم در کنار دستگاه های حمایتی متکی است و عقیده دارد راه غلبه بر لطمه های اجتماعی مشارکت گسترده و حضور مردم در کنار متولیان و مسئولین جامعه در غالب اشخاص حقیقی و حقوقی است.
رقابت سالم در قراردادهای پسماند وجود ندارد
رحیم خستو، نایب رییس شورای شهر کرج هم با اشاره به اینکه امیدوارم مدیران مربوطه با نظارت و دقت بر پیمانکاران جلوی هرگونه بهره برداری و سوءاستفاده از کودکان کار را بگیرند، اشاره کرد: مدیریت پسماند موظف و مسئول نظارت بیشتر بر قراردادهاست، البته این مسئله چند سالی است که دست به گریبان وضعیت پسماند شهر کرج است، شاید یکی از اشکالات نوع پیمانکاری، مناقصات و قراردادهاست که عملاً شرایطی را به وجود آورده تا رقابت سالم و مناسب در حوزه پسماند وجود نداشته باشد، بدین سبب این امر نیاز به نظارت و دقت بیشتری است.
لحظاتی تلخ از مواجه با کودکان کار
شاید این گفتگو و گزارش میدانی یکی از تلخ ترین مصاحبه هایی بود که در طول عمر کاری مان انجام داده بودیم. مخاطب ما کودک کار نام داشت اما به هیچ وجه کودک نبود. هادی و وحید باوجود سن کمی که داشتند، در نوجوانی به اندازه یک مرد بالغ درد کشیده بودند. این را وقتی فهمیدم که از وحید پرسیدم: برادر بزرگ تر از خودت نداری؟ خنده تلخی گوشه لبش نشست و اظهار داشت: اگر داشتم این جوری مجبور نبودم کار کنم. این یعنی او پذیرفته بود، سرپرست یک خانواده است و باید جور آنها را بکشد. این ها داستان هزارویک شب خیالی نیستند، این ها افسانه های دور از دسترس نیستند. این بچه ها را هرروز می توانید در گوشه و کنار این شهر ببینید. برای لمس درد آنها، کافی ست یک دفعه پای صحبت هایشان بنشینید.
فقر، درد مشترک آن هاست
وجه اشتراک آنها فقر، خانواده پرجمعیت و بیکاری است. این عوامل آن قدر سنگین و لطمه زا هستند که اجازه برون رفت از شرایط فعلی را به آنها نمی دهند. وحید و هادی هیچ وقتی برای خودشان صرف نمی کنند. آنها در اوج نوجوانی، در اوج حساسیت سنی و بلوغی، در لحظاتی که نیازمند توجه، تفریح و شادی هستند، فقط و فقط کار می کنند که خانواده هایشان دوام بیاورند. پس اگر روزی در آینده، عملی خلاف عرف و قانون از آنها سر بزند، هیچ کس حق ندارد آنها را مقصر بداند. روزهایی که باید صرف ساخت و تکامل شخصیت وحید و هادی بشود، به چرخیدن میان زباله ها می گذرد.
هرکدام از ما به اندازه خود نقشی در این ماجرا داریم. خواهشا و لطفا پیگیر این مساله باشید و برای حل این معضل، قدمی هرچند کوچک بردارید که ما بعنوان عضوی از این جامعه، در مقابل چنین مسائلی، مسئولیم.
منبع: بیمه خانه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب